عکس CBCT چیست؟

عکس رادیوگرافی CBCT یک نوع تصویر پزشکی است که با استفاده از پرتو X تهیه می‌شود. در این روش، پرتوهای X از بیرون بدن فرد عبور می‌کنند و به یک صفحه حساس که در پشت بدن فرد قرار دارد، می‌رسند و این باعث تشکیل تصویر رادیوگرافی می‌شود.

تصاویر رادیوگرافی معمولاً برای تشخیص و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شوند، به عنوان مثال برای تشخیص شکستگی استخوان، عفونت، تغییر شکل مفصل، بیماری‌های ریه و دیگر اختلالات پزشکی. تشخیص دقیق بیماری بر اساس عکس رادیوگرافی، به تجربه و دقت پزشک بستگی دارد. برای تفسیر تصاویر رادیوگرافی بهتر است به پزشک متخصص تصویربرداری مراجعه کنید.

عکس CBCT دندان چیست؟

CBCT به معنی تصویربرداری مقطعی محاسبه‌ای مختصر (Cone Beam Computed Tomography) است. تصویر CBCT دندان یک نوع تصویر پزشکی است که با استفاده از پرتو X در سه بعد تهیه می‌شود. در این روش، پرتوهای X به صورت مخروطی از بیرون دندان فرد عبور می‌کنند و تصاویری به صورت سه‌بعدی از دندان‌ها، فک‌ها، مفاصل فکی و بافت‌های نرم محیط دهان و فک ساخته می‌شود.

تصویر CBCT دندان برای تشخیص و درمان بیماری‌های دندان و فک‌ها مفید است، به عنوان مثال برای تشخیص عفونت دندان، اختلالات ریشه دندان، شکستگی فک، تومورهای دهان و فک، آسیب‌های فکی و تخمکی، ارتودنسی و طراحی ایمپلنت دندان استفاده می‌شود.

تشخیص دقیق بیماری بر اساس عکس CBCT دندان به تجربه و دقت پزشک متخصص دندانپزشکی و تصویربرداری بستگی دارد. برای تفسیر تصاویر CBCT دندان بهتر است به پزشک متخصص تصویربرداری دندان و فک مراجعه کنید.

عکس opg دندان چیست؟

عکس OPG (Orthopantomography) یک نوع تصویر پزشکی است که برای تصویربرداری دندان‌ها، فک‌ها و سایر بافت‌های مرتبط در داخل دهان استفاده می‌شود. در این روش، یک پرتو X از بیرون دندان فرد عبور می‌کند و تصویری سه بعدی از همه دندان‌ها، فک‌ها، مفاصل فکی و بافت‌های نرم محیط دهان ساخته می‌شود.

عکس OPG دندان برای تشخیص و درمان بیماری‌های دندانی و فکی مفید است، به عنوان مثال برای تشخیص عفونت دندان، تخمک‌گذاری، تغییر شکل فک، بررسی شکستگی فک، اختلالات ریشه دندان، بررسی بیماری‌های لثه و دیگر اختلالات پزشکی.

تشخیص دقیق بیماری بر اساس عکس OPG دندان به تجربه و دقت پزشک متخصص دندانپزشکی و تصویربرداری بستگی دارد. برای تفسیر تصاویر OPG دندان بهتر است به پزشک متخصص تصویربرداری دندان و فک مراجعه کنید.

عکس CBCT دندان به چه روشی انجام می شود؟

تصویربرداری مقطعی محاسبه‌ای مختصر (CBCT) برای تهیه عکس دندان با استفاده از پرتو X انجام می‌شود. در این روش، پرتوهای X به صورت مخروطی از بیرون دندان فرد عبور می‌کنند و تصاویری به صورت سه‌بعدی از دندان‌ها، فک‌ها، مفاصل فکی و بافت‌های نرم محیط دهان و فک ساخته می‌شود.

برای تهیه تصویر CBCT دندان، فرد باید در موقعیت نشسته باشد و دستگاه CBCT به دور سر و گردن او چرخش می‌کند تا تصاویر مختلفی از دندان‌ها و فک‌ها بگیرد. این تصاویر به صورت دیجیتالی ذخیره می‌شوند و می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارهای مخصوص برای تحلیل و بررسی به کار گرفته شوند.

مدت زمان تهیه تصویر CBCT دندان بستگی به تعداد تصاویری که باید گرفته شود دارد و معمولاً کمتر از یک دقیقه زمان می‌برد. پس از تهیه تصویر، پزشک متخصص دندانپزشکی و تصویربرداری باید آن را بررسی کند و تشخیص دقیق بیماری را بر اساس آن بگذارد.

مهمترین کاربردهای رادیولوژی دندان CBCT

تصویربرداری مقطعی محاسبه‌ای (CBCT) در رادیولوژی دندان یک ابزار مهم برای تشخیص بیماری‌های دندانی و فکی است. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:

1. تشخیص عفونت دندان: عکس CBCT دندان به پزشک متخصص دندانپزشکی کمک می‌کند تا عفونت دندانی را تشخیص دهد و محل عفونت را بررسی کند.
2. ایمپلنت دندان: CBCT دندان برای بررسی سازگاری استخوان با ایمپلنت دندان و برنامه‌ریزی قرار دادن ایمپلنت دندان استفاده می‌شود.
3. بررسی شکستگی فک: CBCT دندان برای بررسی شکستگی فک و شناسایی اختلالات فک استفاده می‌شود.
4. ارزیابی ریشه دندان: CBCT دندان می‌تواند به پزشک متخصص دندانپزشکی کمک کند تا ریشه دندان را بررسی کند و از وجود عفونت ریشه دندان و یا اختلالات ریشه دندان مطلع شود.
5. تشخیص سایر بیماری‌های دهان و فک: علاوه بر بیماری‌های دندانی، CBCT دندان همچنین می‌تواند برای تشخیص بیماری‌های دیگری مانند تورم‌های فک، عفونت لثه و تومورهای فک استفاده شود.

به طور کلی، عکس CBCT دندان یک ابزار قدرتمند برای تشخیص بیماری‌های دندانی و فکی است و به پزشک متخصص دندانپزشکی کمک می‌کند تا درمان مناسب را برای بیماری‌ها تجویز کند.

ویژگی ها و مزایای رادیولوژی دندان CBCT

تصویربرداری مقطعی محاسبه‌ای (CBCT) در رادیولوژی دندان مزایای فراوانی دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:

1. دقت بالا: عکس CBCT دندان با ارائه تصاویر سه بعدی با دقت بالا، به پزشک دندانپزشکی اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت دندان و بافت‌های اطراف آن می‌دهد.
2. تشخیص سریع و دقیق: با استفاده از CBCT دندان، پزشک متخصص دندانپزشکی می‌تواند به سرعت و با دقت بالا علت بیماری را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.
3. کاهش میزان تابش: CBCT دندان در مقایسه با تصویربرداری مقطعی کامپیوتری (CT)، میزان تابش رادیوگرافی را به شدت کاهش می‌دهد و برای بیماران مناسب است.
4. استفاده در درمان‌های ارتودنسی: عکس CBCT دندان برای بررسی وضعیت فک‌ها و دندان‌ها در درمان‌های ارتودنسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. استفاده در ایمپلنت دندان: CBCT دندان برای بررسی سازگاری استخوان با ایمپلنت دندان و برنامه‌ریزی قرار دادن ایمپلنت دندان استفاده می‌شود.
6. قابلیت تنظیم میزان دقت تصویربرداری: با توجه به نیاز مراجعه‌کننده، پزشک متخصص دندانپزشکی می‌تواند میزان دقت تصویربرداری را تنظیم کند.
7. قابلیت تحلیل پیشرفته تصاویر: با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته تحلیل تصاویر، پزشک متخصص دندانپزشکی می‌تواند تصاویر را به شکل دقیق و کامل بررسی کند.

خطرات و معایب رادیولوژی دندان به روشCBCT

استفاده از روش تصویربرداری مقطعی محاسبه‌ای (CBCT) در رادیولوژی دندان نیز مانند هر فناوری دیگری دارای مزایا و معایب است. برخی از خطرات و معایب استفاده از CBCT دندان عبارتند از:

1. میزان تابش: استفاده از CBCT دندان، میزان تابش رادیوگرافی را بیشتر از تصویربرداری دندان معمولی (X-ray) افزایش می‌دهد. بنابراین، برای بیمارانی که برای تصویربرداری مکرر از CBCT دندان نیاز دارند، خطر افزایش میزان تابش و ابتلا به بیماری‌های پوستی، سرطان و مشکلات تشدید شده در حالت‌های بیماری موجود است.
2. هزینه: تصویربرداری CBCT دندان هزینه بالایی دارد و ممکن است برای برخی بیماران با بودجه محدود قابل دسترس نباشد.
3. زمان برداشت تصویر: تصویربرداری CBCT دندان زمان برداشت بیشتری نسبت به تصویربرداری دندان معمولی دارد. این موضوع می‌تواند برای بیمارانی که نیاز به تصویربرداری فوری دارند، مشکل ساز باشد.
4. محدودیت‌های فنی: روش CBCT دندان برای تصویربرداری بعضی از بخش‌های داخلی دندان‌ها مثل ریشه‌های دندان‌های ضربدری، میله ایمپلنت و سایر قطعات فلزی محدودیت دارد.
5. برخی مشکلات فنی: استفاده از CBCT دندان نیاز به تجهیزات پیچیده و قطعات الکترونیکی دارد که ممکن است در برخی موارد خراب شوند و باعث شکست در تصویربرداری شوند.

اهمیت استفاده از عکس CBCT برای ایمپلنت دندان

استفاده از عکس CBCT برای ایمپلنت دندان بسیار مهم است. با تصویربرداری CBCT دندان، پزشک می‌تواند به طور دقیق تر و جامع تری از ساختار داخلی دندان بدون نیاز به برداشتن نمونه از دندان برای بررسی استفاده کند. در مورد ایمپلنت دندان، عکس CBCT دندان به پزشک امکان می‌دهد تا قطعات اصلی مانند طول و عرض عظمت فک، عمق لگن تحتانی و بالا، تراکم استخوان و مسائل دیگری که برای جراحی و طراحی ایمپلنت دندان لازم است، را ارزیابی کند.

از این رو، استفاده از عکس CBCT برای ایمپلنت دندان به پزشک این امکان را می‌دهد تا در طراحی و انتخاب ایمپلنت دندان به صورت دقیق و با کیفیت بالا عمل کند. همچنین، استفاده از عکس CBCT به پزشک این اطمینان را می‌دهد که ایمپلنت دندان در محل صحیحی قرار می‌گیرد و هیچ آسیبی به عناصر دیگر دندان‌ها یا ساختارهای مجاور تحتانی تحریک نخواهد شد.

بنابراین، استفاده از عکس CBCT در جراحی ایمپلنت دندان به کاهش خطرات و افزایش دقت و صحت در طراحی و انتخاب ایمپلنت دندان کمک می‌کند و اهمیت بسیاری دارد.

آمادگی برای انجام اسکن CBCT

برای آمادگی برای انجام اسکن CBCT دندان، شما می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی اطلاعات در مورد فرآیند CBCT دارید و برای پرسش سوالات، با پزشک خود صحبت کنید.
2. از پزشک خود بپرسید که آیا باید قبل از اسکن، خالی کردن معده و یا هر نوع آمادگی دیگری لازم است.
3. اطمینان حاصل کنید که همه جواهرات و اشیای فلزی از دندان‌ها و اطراف آن‌ها حذف شده است، چرا که ممکن است این اشیاء تداخل با تصاویر CBCT داشته باشند و تصاویر را نامعتبر کنند.
4. قبل از اسکن، به پزشک خود اطلاع دهید که آیا شما دارای بیماری‌های قلبی، ریوی، کلیوی یا دیابت هستید یا مصرف داروی خاصی دارید یا نه.
5. در صورتی که از دوز شعاعی بالا برای سایر تصویربرداری‌ها استفاده کرده‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
6. به پزشک خود اطلاع دهید که آیا شما باردار هستید یا خیر، چرا که اسکن CBCT دندان ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد.
7. در صورتی که در حین اسکن CBCT برای تولید تصاویر به روش رنگی ماده رادیوپاک استفاده می‌شود، به پزشک خود اطلاع دهید که آیا شما به این ماده حساسیت دارید یا نه.

با رعایت این نکات، شما بهترین آمادگی را برای اسکن CBCT دندان خود خواهید داشت.

هزینه عکس CBCT

هزینه عکس CBCT دندان ممکن است در هر منطقه و بسته به اینکه آیا این عکس به صورت خصوصی یا توسط بیمارستان یا مرکز تصویربرداری انجام می‌شود، متفاوت باشد. همچنین، هزینه ممکن است بسته به هدف استفاده از عکس نیز متفاوت باشد.

در برخی کشورها، هزینه برای عکس CBCT دندان معمولاً بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار است، اما این هزینه در هر کشور و بسته به شرایط متفاوت است. برای مثال، در برخی کشورها ممکن است هزینه این عکس بیشتر یا کمتر از این باشد.

همچنین، بیمارانی که بیمه دندانپزشکی دارند، ممکن است بخشی از هزینه عکس CBCT دندان خود را تحت پوشش بیمه خود داشته باشند. بنابراین، بهتر است با بیمه خود یا پزشک خود در مورد پوشش بیمه برای عکس CBCT دندان خود صحبت کنید.

مدت زمان انجام سی بی سی تی چقدر است؟

مدت زمان انجام عکس سی‌بی‌سی‌تی (CBCT) دندان بسته به نوع دستگاه و سیستم تصویربرداری مورد استفاده متفاوت است. اما به طور کلی، این عکس ها در حدود 10 تا 30 ثانیه زمان نیاز دارند تا تهیه شوند. پس از این مرحله، پردازش تصاویر و بازبینی آنها توسط متخصصین رادیولوژی انجام می‌شود که مدت زمان آن بسته به میزان پیچیدگی و تعداد تصاویر، ممکن است تا چند دقیقه طول بکشد.

بنابراین، معمولاً بین 10 تا 30 دقیقه برای تهیه و بررسی عکس CBCT دندان مورد نیاز است. البته ممکن است در موارد خاص و با توجه به نیاز پزشک، مدت زمان انجام این عکس کمتر یا بیشتر از این مقدار باشد.

مدت زمان تحویل عکس

مدت زمان تحویل عکس CBCT دندان بستگی به سیستم تصویربرداری مورد استفاده و نیز مراحل پردازش و بازبینی تصاویر توسط متخصصین رادیولوژی دارد. در بیشتر موارد، عکس CBCT دندان پس از چند ساعت تا یک روز کاری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد. با این حال، در برخی موارد، ممکن است نیاز به پردازش تصاویر بیشتر باشد و به همین دلیل زمان تحویل عکس کمی بیشتر از این باشد.

لذا بهتر است پس از انجام عکس CBCT، با پزشک خود صحبت کنید و مشخص کنید که چه زمانی می‌توانید از تحویل تصاویر انتظار داشته باشید. در برخی موارد، ممکن است نیاز به تحویل عکس با فوریت بالاتر باشد، اما در اغلب موارد می‌توانید به صورت معمول و بدون نیاز به ارسال فوری از تصاویر استفاده کنید.

چگونگی تحویل عکس CBCT

معمولاً تحویل عکس CBCT به صورت الکترونیکی (با ارسال ایمیل یا آپلود در سایت) یا به صورت چاپی (با دادن یک دیسک به بیمار) انجام می‌شود. در بسیاری از موارد، بیمار می‌تواند تصاویر را از پزشک خود دریافت کند و آن‌ها را به پزشکان دیگری که درمان‌های بعدی را انجام می‌دهند، ارسال کند. همچنین، در برخی موارد، تصاویر به صورت آنلاین در دسترس هستند و بیمار می‌تواند به صورت آنلاین به آن‌ها دسترسی پیدا کند.

به هر حال، بیماران باید به دقت به دستورالعمل‌هایی که توسط پزشکانشان داده شده است، توجه کنند. ممکن است در برخی موارد، پزشکان بخواهند تصاویر را به صورت الکترونیکی به آن‌ها ارسال کنید تا بتوانند برای شما یک برنامه درمانی مناسب تهیه کنند. لذا بیماران باید به دقت به دستورالعمل‌های پزشکانشان عمل کنند تا تحویل عکس به صورت صحیح و به موقع انجام شود.

عکس سی بی سی تی تا چه زمان قابل استفاده است؟

عکس سی بی سی تی برای مدت محدودی قابل استفاده است. زمان مفید عکس سی بی سی تی به عواملی مانند نوع دستگاه، نوع ماده‌ی پرتوزای استفاده شده، شدت و مدت زمان تابش، نحوه‌ی ذخیره‌سازی و شرایط نگهداری آن بستگی دارد.

عموماً، تصاویر سی بی سی تی به صورت دیجیتال ذخیره می‌شوند و در مدت زمانی که دستگاه و نرم‌افزار مورد استفاده قابل دسترسی باشد، می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. با این حال، پیشنهاد می‌شود که برای استفاده بهتر و دقیق‌تر از تصاویر سی بی سی تی، آن‌ها را در مدت زمان اولیه بعد از تهیه کردن و در دوره‌های مشخصی پس از آن (بسته به نوع مورد استفاده) مورد بررسی قرار داد. به عنوان مثال، برای مورد استفاده در ایمپلنت‌های دندانی، تصاویر سی بی سی تی باید در مدت زمان اولیه بعد از تهیه کردن و در طول دوره‌ی پیش درمان (pre-treatment) قابل دسترسی باشند.

چگونگی تقسیم بندی فک و تصویر برداری

تقسیم بندی فک ها به دو قسمت بالا و پایین (maxilla و mandible) می‌باشد که هرکدام شامل یک سری دندان و استخوان های مرتبط با آن هستند. در تصویربرداری دندان، به دلیل وجود بافت های نرم نظیر عصب ها و بافت های لثه، پرتو X به دندان وارد نمی‌شود و تصویر فقط از روی استخوان ها به دست می‌آید.

در تصویربرداری دندان، از روش‌های مختلفی مانند دیجیتال رادیوگرافی، پانورامیک (OPG) و CBCT استفاده می‌شود. در دیجیتال رادیوگرافی، فیلم رادیوگرافی بر روی صفحه نمایش قرار گرفته و با استفاده از سنسورهای الکترونیکی، تصویر به صورت دیجیتال ثبت می‌شود. در OPG، تصویری از تمام فک و دندان یک بار تهیه می‌شود و معمولاً برای بررسی موارد گسترده تری مانند موقعیت دندان ها و ارتفاع استخوان استفاده می‌شود. در نهایت، در CBCT، تصویر سه بعدی از فک‌ها و استخوان‌های مرتبط با دندان به دست می‌آید و برای بررسی دقیق تر و برنامه‌ریزی قبل از عمل جراحی استفاده می‌شود.